Sterlin, İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık para birimi olmasının yanında Man Adası, Güney Sandviç Adaları, Cebelitarık, Güney Georgia ve Britanya Antarktika Bölgesi’nin de ulusal para birimini ifade eder. Konvertibl para birimlerinden olan sterlin, dünya üzerinde her bölgede geçerliliği olan en eski para birimleri arasındadır. Aynı zamanda sterlin, pound olarak da bilinir ve forex piyasalarında para birimi için GBP kısaltması kullanılır.
GBP, forex piyasasında en çok takas edilen dördüncü para birimidir. ABD doları, Japon yeni, euro ve Çin yuanı ile birlikte Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) münhasır çekme hakları değerini ölçen bir sepete dâhildir.
İngiltere Merkez Bankası sterlin emisyonunda yetkili kurum olarak kendi banknotlarını basar ve Kuzey İrlanda ve İskoçya’daki özel bankalar tarafından basılan banknotları da kontrol etme yetkisine sahiptir. Diğer yargı bölgeleri tarafından verilen sterlin banknotlar, İngiltere Merkez Bankası’na tabi değildir.
Şu anda, dolaşımda dört sterlin banknotu bulunur. Bunlar; 5, 10, 20 ve 50 GBP birimlerine sahiptir. Polimer baskılı banknotlar arasında 5 GBP, 10 GBP ve 20 GBP bulunmaktadır. Madeni paralar 1, 2, 5, 10, 20 ve 50 penny (peni), 1 sterlin ve 2 sterlin olarak basılır. 100 peni, 1 pound’a eşittir.
Sterlin’in Tarihi
Sterlin adı, denge ve ağırlık anlamına gelen Latince “libra – terazi” kelime kökünden gelir. İngiltere Merkez Bankası’nın ilk banknot basımı 300 yıldan daha uzun bir süreye tekabül etmekte ve banknotlar yıllar içinde birkaç değişikliğe uğradı. Pound madeni parası, ilk olarak Henry VII’nin yönetimi sırasında 1489’da ortaya çıktı. Pound banknotlar İngiltere’de İngiltere Merkez Bankası’nın (Bank of England) kuruluşundan kısa bir süre sonra 1694’te dolaşıma çıktı ve o dönem üzerindeki bilgiler, orijinal olarak el yazısıyla yazılmıştı. Pound, ondalık sistemin getirildiği 1971 yılına kadar karmaşık kuruş ve şilin şemasında bulunuyordu.
Madeni para basımı 1660’da mekanize edildi ve paranın içindeki değerli madenlerin çıkarılmasını önlemek amacıyla tasarımında yan yazı gibi özelliklere bulunuyordu. Sterlin, bugün bağımsız olarak var olmaya devam ediyor, ancak Avrupa’nın geri kalanının çoğu ortak para birimi olarak euro kullanıyor.
Birleşik Krallık, İngiliz poundunun diğer para birimlerinin yanı sıra 1971’de serbestçe dalgalanmasına izin verdi. Böylece alınan bu tarihi kararla para birimi değerinin yapay dinamikler yerine piyasa faktörleri tarafından belirlemesine izin verildi. 2002 yılında euro, Avrupa Birliği’nin çoğu üye devletinin ortak para birimi haline gelirken, Birleşik Krallık, euro’yu ulusal para birimi olarak kullanmayı reddetti ve İngiliz sterlinini (GBP) ulusal para birimi olarak korudu.
Sterlin’i güçlü kılan ve etkileyen faktörler
Sterlin, piyasalarda genellikle pound olarak adlandırılır. Ancak adı ne olursa olsun, İngiliz sterlini dünyadaki en güçlü para birimlerinden biri olmaya devam ediyor. İngiliz Sterlini neden bu kadar güçlü? sorusu ise çoğu kişinin aklında.
Döviz kurlarını etkileyen birçok faktör bulunur. Bunun yanında İngiltere Merkez Bankası, Avrupa Merkez Bankası ve ABD Merkez Bankası gibi finans kuruluşlarının politikaları da aralarındaki ticari ilişkilerden dolayı döviz kurları üzerinde önemli etkilere sahiptir.
Bu para otoritelerinin yanı sıra sterlin değeri üzerinde etkili olan birçok faktör bulunur.
Brexit’in Sterlin Üzerinde Etkileri
Brexit, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkma niyetini ifade eden bir terim olarak 2016 yılından beri gündemde. O günden beri Brexit görüşmeleri, Sterlin’in euro başta olmak üzere diğer ülke para birimlerine karşı değerini önemli ölçüde etkiliyor. İngiltere’nin AB üyeliğinden ayrılması sonrası Avrupa’nın geri kalanıyla devam edecek olan ticaret faaliyetlerini düzenleme konusunda yapılan görüşmeler, İngiltere ve Avrupa ülkeleri ekonomilerini yakından ilgilendiriyor.
2017’de İngiltere’nin referandum sonrası AB üyeliğinden ayrılmak için resmen başvurmasıyla başlayan görüşmeler, 2020 sonuna kadar anlaşmasız Brexit olarak devam etti ve bu durum sterlin piyasasında zaman zaman -özellikle euro ve dolar karşısında- volatil hareketlerin görülmesine neden oldu.
2021 başında ise artık son aşamalarına geldiği düşünülen Brexit görüşmelerinin nihai kararları ve izlenecek ülke politikaları sterlin kurları için önemli bir kriter olmaya devam edecek.
Sterlin ve Enflasyon İlişkisi
Enflasyon, poundun diğer ülke para birimleri karşısındaki değerini en iyi açıklayan faktörlerden biridir. Bu duruma göre enflasyon, mal fiyatlarındaki artış oranı ve fonların satın alma gücündeki azalma olarak tanımlanabilir. Bunu tam olarak anlamak için İngiltere’nin ihraç edilebilir mallarına bakılması gerekir. Birleşik Krallık’ın en büyük ihracatlarından bazıları çeşitli makineler, arabalar, değerli metaller ve mineraller, ilaçlar ve daha da çeşitlendirilebilecek mallardan oluşur. Bu ürünlere yönelik talepler sürekli olarak yüksektir ve buna bağlı olarak pound her zaman güçlü bir para birimi olma eğilimindedir. İngiltere’nin enflasyon oranı birçok ülkeden daha düşük olduğundan, bu satın alma gücünün daha yüksek olmasını sağlar.
Sterlin Al-Sat İşlemleri
Yatırımcılar, küresel döviz değişiminde (forex) önemli bir etkiye sahip. Yatırımcı profilini kurumsal yatırımcılar ve bireysel yatırımcılar olarak ikiye ayırmak mümkün. Kurumsal yatırımcı profilinde bankalar, özel şirketler ve hatta ülkeler küresel döviz değişiminin aktörleri olarak rol alır. Diğer yanda ise daha küçük yatırım tutarlarını oluşturan bireysel yatırımcılar vardır.
Sterlin fiyatı, yatırımcı kararlarıyla doğrudan etkilidir. Spekülasyon olarak tabir edilen finans endüstrisindeki aktörlerin Sterlin al-sat işlemlerinde aldıkları pozisyonlar, para biriminin diğer ülke para birimlerine karşı değerini önemli ölçüde etkiler ve volatilite oluşmasını sağlar.
Örneğin, ekonomistler pound değerinin artacağını (veya zaten yükselen bir trendde olduğunu) speküle ederse, yatırımcıların o belirli para birimini talep etme ve yatırım yapma olasılığı daha yüksek olur. Yatırımcılar, daha büyük bir kâr marjı elde etmek amacıyla para birimine yatırım yapmak için büyük meblağlarda fon ayırdıklarında, karşılığında döviz kuru oynaklığı (volatilite) büyük ölçüde etkilenir. İngiliz sterlini tarih boyunca güçlü bir para birimi olarak kalıyor ve yatırımcılar hala bu para biriminin yatırım yapmaya değer olduğuna inanıyor. Bu döngü kırılıncaya kadar, yatırımcılar sterlin fiyatını artan bir şekilde etkilemeye devam edebilir.
Ödeme Dengesi ve Sterlin İlişkisi
Bu ilişki, muhtemelen mevcut sterlin para biriminin karakteristiğini yansıtan en önemli faktörlerden biridir. Basitçe ifade etmek gerekirse, ödemeler dengesi, bir ülkenin dünyanın geri kalanıyla yaptığı ticarete ilişkin kayıttır. Bu kalem, ihracat ve ithalat davranışlarına göre ülkeye para akışını gösterir. Çoğu ülkenin kendi ödeme dengesine göre açık verme eğilimi bulunur. Ancak bu sadece ithal edilen malların değerinin ihraç mallarının değerinden daha yüksek olduğu anlamına gelir. Buna göre ödemeler dengesi açığı ve fazlası bir para biriminin değerini doğrudan etkilemez, ancak dikkate değer bir kriter olarak değerlendirilir.
Devlet Borcunun Sterlin’e Etkileri
Bir hükümetin borç miktarı, bir para biriminin değeri üzerinde muazzam bir etkiye sahip olabilir. Örneğin yabancı yatırımcılar bir ülkenin borcunu ödeyemeyeceğine inanıyorsa, yapılacak en mantıklı hareketin o ülkedeki varlıklardan kurtulmak olduğuna inanırlar. Diğer yandan yatırımcılar borç hacminden ziyade borcun sürdürülebilirliğini daha çok dikkate alırlar.
Birleşik Krallık’ın hükümet borcu, 2020 son çeyreğinde 2 Trilyon Pound civarında bulunuyordu. Bu kesinlikle yüksek bir miktar. Bir karşılaştırma yapmak gerekirse, Amerika’nın hükümet borcu aynı dönem için kabaca 22.44 Trilyon $ olarak hesaplandı. Birleşik Krallık borç konusunda Amerika’nın oldukça gerisinde kalırken, borcun para birimi değerinde kilit nokta olmadığı bilinen bir gerçektir. Söz konusu ülkenin bu borcu ödeyip ödeyemeyeceği inancı, bu noktada daha önemlidir.
İngiltere, gelişmiş bir ülke olarak her dönem iç ve dış borç konusunda sağlam politikalara sahip bir görünüm vermiştir. Ancak ülke ekonomisiyle yakından ilişkili olan Britanya sistemi, İngiltere’yi zaman zaman olumsuz etkilemektedir. Sonuç olarak önemli olan yabancı yatırımcıların sterlin değerine güvenmesidir ve dolayısıyla değeri gerçekte artıran ülke ekonomisine ve para birimine olan güvendir.
EngineeringRobo, kripto para ticaretinizdeki en büyük yardımcınız olacak. Robo stratejilerinin potansiyelini kefşedin! ücretsiz denemek için buraya tıklayın.
İçerikteki bilgiler, sadece bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz. Yapacağınız herhangi bir yatırımdan kaynaklı kâr ya da zararınızdan yazar ve kriptoparaanaliz.com sorumlu değildir. Yatırım faaliyeti, sonuç olarak bilgi, birikim, tecrübe, araştırma ve şahsi kararlar gibi birçok temele dayanır.
Bizi Twitter, Facebook, Instagram hesaplarımızdan da takip edebilir, Telegram kanalımıza abone olarak Bitcoin ve altcoin analizlerimize anında ulaşabilirsiniz.
